دست‎یابی به نوعی الکترولیت گازی با کارکرد در دمای بسیار پایین برای باتری لیتیوم یون

محققان آمریکایی موفق شدند نوعی الکترولیت گازی مایع‎شده را در باتری‎های لیتیوم یون بکار ببرند که در نتیجه آن می‎توان از آند فلز لیتیوم استفاده کرده و بازده کولونی 99 درصد را بدست آورد. ضمناً دمای عملکرد این باتری را هم می‎توان به شدت کاهش داد.

کارهای نویدبخشی در حوزه الکترولیت‎های باتری‎های لیتیوم یون با نام "الکترولیت‎های گازی مایع‎شده" برای اولین بار در سال 2017 ارائه شدند که تأثیر زیادی در بهبود طول عمر و کارایی باتری‎های شارژپذیر داشتند. با وجود این اقدامات می‎توان آند گرافیت را با آند فلز لیتیوم جایگزین کرد.

کشف راه‎های مقرون به صرفه از نظر اقتصادی برای جایگزینی با آند گرافیت در باتری‎های لیتیوم یون تجاری به شدت مورد توجه محققان و سرمایه‎گذاران قرار دارد. زیرا در اینصورت باتری با وزن سبکتر و ذخیره انرژی بیشتر حاصل می‎شود؛ به نحوی که تا 50 درصد افزایش دانسیته انرژی در مقیاس سل را به دنبال خواهد داشت. این رقم می‎تواند ناشی از فاکتورهایی نظیر ظرفیت ویژه آند فلز لیتیوم، پتانسیل الکتروشیمیایی پایین و وزن سبک باشد.

استفاده از آندهای فلز لیتیوم می‎تواند گستره استفاده از خودروهای الکتریکی را افزایش داده و قیمت باتری‎هایی را که در شبکه‎های ذخیره انرژی کاربرد دارند بهبود دهد. منتها این انتقال فناوری با برخی چالش‎های تکنیکی نیز مواجه است. یکی از چالش‎ها این است که آندهای فلز لیتیوم سازگار با الکترولیت‎های مایع رایج نیستند و دو مشکل عمده در قبال استفاده از این آندها و الکترولیت‎ها ایجاد می‎شود: بازده چرخه‎پذیری پایین و رشد شاخه‎های دندریتی.

بنابراین محققان الکترولیت‎هایی را با عنوان الکترولیت‎های گازی مایع‎شده ارتقا دادند. یکی از ویژگی‎های این نوع الکترولیت‎ها این است که هم در دمای اتاق و هم در دمای بسیار منفی تا 60- درجه سلسیوس نیز قابل کارکرد است. این الکترولیت‎ها از حلال‎های گازی مایع‎شده ساخته شده‎اند. مواد گازی که در فشارهای معمول مایع می‎شوند. در واقع این الکترولیت‎ها در مقابل منجمدشدن مقاومت بسیار زیادی را نسبت به الکترولیت‎های رایج از خود نشان می‎دهند. محققان گزارش دادند که چگونه از طریق مطالعات آزمایشگاهی و کامپیوتری درک خود را نسبت به برخی خواص شیمیایی این الکترولیت‎ها ارتقا داده‎اند فلذا توانستند الکترولیت‎های گازی مایع را بسازند.

 

 

در نیم سل هایی که از آند فلز لیتیوم ساخته شدند، گزارش داده شد که بازده کولونی 99/6 درصد برای 500 چرخه شارژ و دشارژ در دمای اتاق بدست آمده که بیشتر از بازده 97/5 درصد نسبت به کار قبلی و همچنین بازده 85 درصد سل‎های حاوی آند فلز لیتیوم با الکترولیت‎های مایع رایج می‎باشد.

در دمای 60- درجه سلسیوس نیز بازده کولونی 98/4 درصد با آند فلز لیتیوم برای این نوع سل حاصل شد. در صورتیکه اغلب الکترولیت‎های رایج در دمای 20- درجه سلسیوس تخریب می‎شوند.

در ادامه محققان نشان دادند که ترسیب‎های یکنواخت و فشرده‎ای از ذرات لیتیوم با آند فلز لیتیوم در هنگام استفاده از این نوع الکترولیت گازی بدست آمده است. در صورتیکه اگر از الکترولیت‎های مایع رایج استفاده شود، ساختارهای شبه دندریتی بر سطح آند فلز لیتیوم تشکیل می‎شود. این شاخه‎ها ممکن است بازده باتری را از بین برده و منجر به اتصال کوتاه شوند که تهدید جدی برای ایمنی باتری به شمار می‎آید.

یکی از عواملی که باعث می‎شود ذرات لیتیوم بر سطح آند ترسیب شوند، میزان تخلخل است. بطوریکه هرچه میزان تخلخل کمتر باشد، بهتر است. در نتایج این تیم بدست آمد که تخلخل ذرات ترسیب لیتیوم بر سطح آند فلزی برابر 0/9 درصد در دمای اتاق است که با این نوع الکترولیت حاصل شده است. این رقم در حضور الکترولیت‎های معمولی به 8/16 می‎رسد.

البته هنوز هم تلاش زیادی برای دست‎یابی به الکترولیت‎های سازگار با آند فلز لیتیوم نیاز است تا بتوانند از نظر قیمت، ایمنی و محدوده دمای عملکرد قابلیت رقابت داشته باشند.